Andrzej Wajda
Październik 2016 roku okazał się być wyjątkowo smutnym miesiącem dla polskiej kultury, zwłaszcza kinematografii. Oto 9 października tego roku odszedł wielki, wybitny Polak, reżyser, laureat Oscara, Andrzej Wajda. Ten prawdziwy mistrz ekranu był wybitnym reżyserem, który trafnie i nieco chłodno pokazywał historię Polski. Jego dzieła oraz całą twórczość doceniła między innymi Amerykańska Akademia Filmowa przyznając mu nagrodę Oscara za całokształt twórczości.
Andrzej Witold Wajda urodził się 6 marca 1926 roku w Suwałkach. Jego rodzina szybko jednak przeniosła się najpierw do Radomia, a po wojnie Wajda związał się z Krakowem. Studiował między innymi w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz na Łódzkiej Filmówce, którą ukończył dopiero po 7 latach, bowiem uznał, że przygotowane przez niego etiudy filmowe mające być pracą dyplomową, nie są wystarczająco dobre. Był autorem takich obrazów jak „Panny z Wilka”, „Popiół i diament”, „Człowiek z żelaza”, „Pan Tadeusz”, „Człowiek z marmuru”, „Katyń”, „Wałęsa. Człowiek z nadziei”, „Popioły” czy „Ziemia obiecana”. W swoim dorobku miał także mnóstwo innych tytułów oraz przedstawień teatralnych. Jego najnowszy film, „Powidoki”, został zgłoszony jako polski kandydat do Oscara. Oficjalna premiera filmu ma się odbyć w styczniu, niestety już bez udziału wybitnego reżysera.
Jak wskazują krytycy filmowi, ale i filmoznawcy, w twórczości Wajdy zamknięto najważniejsze wydarzenia z historii Polski. Jego filmy uczą, pokazują inne spojrzenie na dany problem, czasem uczłowieczają bohaterów, czasem epatują martyrologią, ale nigdy nie są przesadne, kiczowate, nadęte. Mistrzostwo Wajdy właśnie w tym tkwiło – w umiejętnym lawirowaniu, dozowaniu heroizmu z człowieczeństwem.
Nie tylko polska publiczność doceniała jego twórczość. Wiele międzynarodowych gremiów nagradzało go najważniejszymi nagrodami. Andrzej Wajda był laureatem między innymi Złotej Palmy, Europejskiej Nagrody Filmowej ”Felix”, Złotego Lwa czy Złotego Niedźwiedzia. Otrzymał także japońską nagrodę Kyoto.
Obok licznych nagród filmowych, Andrzej Wajda był także laureatem Orderu Orła Białego, a także doktorem honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Gdańskiego i oczywiście Uniwersytetu Łódzkiego oraz Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. W 1994 roku został przyjęty do honorowych członków francuskiej Akademii Sztuk Pięknych. Był także honorowym obywatelem Warszawy, Gdańska, Gdyni, Łodzi, Opola, Radomia i Suwałk. Odznaczeniami państwowymi uhonorowały Wajdę takie państwa jak Japonia, Włochy, Bułgaria czy Węgry.